materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 67 x 27,3 cm
datowanie klocka drzeworytniczego:
od 1847?-1912ante?
datowanie odbitki:
1921
opis:
Drzeworyt kolorowany akwarelą złożony z dwóch sklejonych ze sobą grafik. Górna odbitka przedstawia na czarnym tle wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej ukazany konwencjonalnie. Maria ujęta w półpostaci, lekko zwrócona na lewo, ze skrzyżowanymi rękami na piersiach. Odziana w żółtą suknię zdobioną rytmicznie powtarzającymi się, kreskowanymi polami, ujętymi w pionowe pasy. Głowa Matki Boskiej Ostrobramskiej przechylona na lewo, otoczona okrągłym nimbem z gwiazdkami, z którego wybiegają długie promienie. Z głowy spływa niebieski welon.Przedstawienie otoczone jest w górnej części i z lewej podwójną obwódką, w którą wpisano tekst. U dołu widoczna pojedyncza, cienka linia, zamykająca tę część kompozycji. Takiej linii brak jednak z lewej strony. Nad przedstawieniem Matki Boskiej Ostrobramskiej ozdobne zwieńczenie w postaci dwóch aniołów trzymających ujęty w ramy monogram maryjny. Z lewej wić roślinna z wielobarwnymi kwiatami o różnej formie oraz zielonymi listkami. Dolna grafika złożona jest z 4 pól. Największe, z lewej przedstawia 3 zwrócone na lewo postaci klęczące na posadzce i modlące się. Za nimi, z prawej drzewo. Nad nimi anioł podtrzymujący fragment girlandy kwiatowej. W prawej, górnej części grafiki niewielkich rozmiarów przedstawienie okazujące postać leżącą w łóżku, przy której klęczy zatopiony w modlitwie mężczyzna. Poniżej wizerunek rycerza na koniu (Pogoń?). Dolne pole o kształcie prostokąta leżącego ukazuje fragment miasta, którego liczne wieże oraz domy stoją w płomieniach. U dołu napis. Niektóre litery w lustrzanym odbiciu. Rewers: na każdej odbitce pieczęć z liczbą "45".
motyw ikonograficzny:
anioł
,
aureola
,
gest modlitwy
,
Matka Boska
,
Matka Boska Ostrobramska
,
monogram (MARIA)
,
ornament roślinny
,
pożar
,
scena rodzajowa
,
wotum
,
zwierzę (koń)
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
POD TWOIE OBRONE UCIEKAMJ SIE SWIETA MATKO MILOSIERDZIA
,
(wokół wizerunku Matki Boskiej Ostrobramskiej)
RAZU NAYSWIETSZEJPANAMARII OJOWANE J NA OJCOWKARMELITOW BOSSIH
,
(w dolnej części kompozycji)
MARIA
,
(w górnej części kompozycji)
OTA
,
(nad wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej)
numer inwentarza: S/155/B/1/MT
uwagi:
Kieszkowski datuje klocek (klocki?) z którego odciśnięto drzeworyt na lata 1832-1835. Według P. Galaune klocek pochodzi z warsztatu Aleksandrasa Vinkusa. Niewykluczone, że jego autorem może być sam Aleksandras Vinkus (1832-1912). W warsztacie wykonane były dwa zestawy niemal identycznych matryc. Opisywany drzeworyt pochodzi najprawdopodobniej z późniejszego zestawu klocków.
To jedynie fragment drzeworytu, który w oryginalnej formie złożony był prawdopodobnie z 5 lub 6 sklejonych ze sobą odbitek, składających się na wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej, ukazanej na tle scen adoracji, obrazów wotywnych oraz sceny przedstawiającej pożar Wilna i Ostrej Bramy w 1715 roku. Dwa kompletne drzeworyty publikuje P. Galaune (zob. literatura). Podaje też, że drzeworyty odbite były z 5 klocków, ręcznie kolorowane farbą żółtą, granatową czerwoną, oraz zieloną. Łazarski prawdopodobnie dotarł do dwóch klocków, które pozwoliły mu odbić tylko prawą część przedstawienia. Ten fragment pozbawiony jest jednak wąskiego pasa w prawej górnej części z wotywnymi przedstawieniami. W czasie sklejania górna grafika została przesunięta w prawo.
obiekty związane:
5000000262
teka grafik
Teka Łazarskiego w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem