BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000725
.jpg)
.jpg){kind=link}
miejsce powstania: Polska południowo-wschodnia
datowanie odbitki graficznej:
1801-1850
opis:
Drzeworyt złożony z dwóch sklejonych ze sobą części, odbitych prawdopodobnie z dwóch klocków (lub dwustronnego). Kompozycja ujęta w prostokąt stojący. Centralnie ukazany jest Chrystus na krzyżu, którego ciało artysta oddał z precyzją, zaznaczając detale anatomiczne, takie jak mięśnie nóg i rąk, zarys żeber i klatki piersiowej. Na biodrach Jezusa misternie przewiązane perizonium. Głowa lekko opuszczona i przechylona na prawe ramię, zwieńczona koroną cierniową i otoczona okrągłym nimbem z promieniami. Drobna twarz okolona krótkim zarostem. Z przebitych rąk i nóg spływa krew. Nad głową Chrystusa przybity do krzyża titulus. Krzyż pokryty wijącymi się liniami, imitującymi słoje drewna. Wokół krzyża ukazane są liczne wota figuralne (serca, głowy ludzkie, oczy, ręka) i w postaci plakiet ze scenami rodzajowymi, przedstawiającymi modlących się oraz ilustrującymi otrzymane łaski i cuda. W dolnej części przedstawienia, po lewej stronie krzyża dwa białe konie, po prawej kozioł(?). Tło kompozycji stanowią białe punkty na ciemnym polu.W dolnej części przedstawienia, po obu stronach krzyża, na wydzielonych polach opisy dwóch cudów.
motyw ikonograficzny:
Chrystus Kobylański
,
Chrystus na krzyżu
,
titulus
,
wotum
,
wotum (głowa)
,
wotum (kobieta)
,
wotum (mężczyzna)
,
wotum (niemowlę)
,
wotum (ręka)
,
wotum (serce)
,
zwierzę (koń)
stan zachowania: zły
napisy i znaki:
H.G.
,
(na gwoździu, przebijającym stopy Jezusa)
INRI
,
(na titulusie)
DZicie ZliCHWina O Mile odTuchoWa Dz/ieWiec dni NieZiło TruPemlezało W dzien/ PoGrzebu TuGo Ofiarowali Do Pana yeZuS/ a KObilaNSKieGo OZiło YZapłakało R. 1710
,
(w lewym, dolnym rogu)
ANno dnia 7 (...) W Krigu Dzicie UrodziłoSie/ rece Miało I WieNoGi NiedzWiedzie pierSi S/ PiZoweKtore TuofiaroWane PrzeMieniłoSie/ WCzłowie KaZałaskiIeZUSa/ KobilaNsK
,
(w prawym, dolnym rogu)
IHS
,
(na wotum w kształcie serca)
numer inwentarza: 69742
uwagi:
Grafika przedstawia wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego, zwanego Kobylańskim od miejscowości, w którym się znajduje czczony od XVII wieku obraz. Przywieziony przez jej właściciela - Jana Wielopolskiego jako dar papieża Innocentego XI, szybko zyskał miano cudownego. Do Kobylanki (dziś woj. małopolskie) przybywali licznie pielgrzymi nie tylko z południowej Polski, ale i z terenów Słowacji i Węgier.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie.
W kolekcji J. G. Pawlikowskiego drzeworyt posiadał nr inw. 54 (?). Wcześniejszy numer inw. w kolekcji Biblioteki W. Stefanyka: EST.3089.
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2013.07.30,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |