BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000727
.jpg)
.jpg){kind=link}
datowanie odbitki graficznej:
1851-1900
opis:
Drzeworyt odciśnięty z 5 klocków. Odbitki sklejone ze sobą tworzą jedną całość. Kompozycja ujęta w prostokąt stojący. Centralnie ukazana Matka Boska, lekko zwrócona na prawo, z Dzieciątkiem na lewej ręce. Obie postacie w sukniach w kształcie stożka, z głowami otoczonymi okrągłymi nimbami i zwieńczonymi cesarskimi koronami. Na obu twarzach maluje się konwencjonalny uśmiech.Suknia Marii bogato zdobiona stylizowanym ornamentem roślinnym, opleciona w górnej części sześcioma sznurami korali. U dołu lamówka z ząbkami. Z głowy spływa po bokach długi, układający się w trzy fałdy welon, zdobiony ząbkami. W prawej dłoni Marii berło. Dzieciątko lewą ręką podtrzymuje jabłko królewskie ("świat"), prawą błogosławi. Sukienka Jezusa zdobiona w dolnej części lamówką oraz opleciona czterema sznurami korali. Obie postacie otoczone promienistym nimbem, ujęte w arkadę, zdobioną stylizowanym ornamentem roślinnym. W górnej części, w narożach czteropłatkowe kwiaty. W dolnej części kompozycji, na wydzielonym polu napis. Przy dolnej krawędzi, poza grafiką odręczny napis:"Maria Zell".
motyw ikonograficzny:
berło
,
Dzieciątko Jezus
,
jabłko królewskie
,
Matka Boska
,
Matka Boska z Mariazell
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
OBRAZS PAN: N MARY MARYACELSKYNAV
,
(w dolnej części kompozycji)
IR
,
(w górnych rogach)
numer inwentarza: 69736
uwagi:
Wizerunek przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem, czczoną w austriackiej miejscowości Mariazell. Znajduje się tam jedno z najpopularniejszych sanktuariów maryjnych w Europie Środkowej. Kultem otaczana jest gotycka figura Madonny z Dzieciątkiem. Przedstawienie ukazujące tę Madonnę z Jezusem w charakterystycznych, stożkowatych sukienkach pojawia się w popularnych, ludowych obrazach i grafikach. Było także pierwowzorem dla innych, czczonych wizerunków, między innymi Matki Boskiej Turskiej.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie.
W kolekcji J. G. Pawlikowskiego drzeworyt posiadał bliżej nieznany numer inwentarza. Wcześniejszy numer inwentarza w kolekcji Biblioteki W. Stefanyka: EST.3055.
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2013.07.30,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |