BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000072
miejsce pozyskania: Kraków
datowanie odbitki graficznej:
1715-1733
opis:
Antymension ma kształt prostokąta leżącego ujętego w ramkę z podwójnej stemplowanej linii. Ukazuje scenę Złożenia Chrystusa do Grobu. Trzej aniołowie okrywają całunem ciało Chrystusa, nad nimi widnieje krzyż zwieńczony titulusem, spojenie belek oplata korona cierniowa. Na poziomej belce leżą narzędzia męki (bicz, sznur) i opiera się o nią włócznia oraz kij z gąbką. W rogach antymensionu umieszczono cztery medaliony z wizerunkami ewangelistów. Kompozycję uzupełniają napisy w języku ruskim, to jest górny napis w tłumaczeniu: "Błogosławiony i poświęcony ołtarz Pana Boga i Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa, namaszczony łaską boskiego i życiodajnego ducha, ręką błogosławiony miłującego Boga pana ojca Hieronima Ustrzyckiego w miłości bożej prawosławnego biskupa przemysko-sanocko-samborskiego". Dolny napis w tłumaczeniu: "Podczas panowania wielkiego króla Augusta drugiego umieszczony w parafii roku [...] miesiąca [...] dnia [...]. Niniejszym ustala się o dopuszczeniu do liturgii".
motyw ikonograficzny:
anioł
,
antymnis
,
grób Chrystusa
,
insygnia Męki Pańskiej
,
Jezus Chrystus
,
korona cierniowa
,
krzyż
,
święty Jan Ewangelista
,
święty Łukasz Ewangelista
,
święty Marek Ewangelista
,
święty Mateusz Ewangelista
,
titulus
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
Bożiestwiennyj iswieszczesnyj oltar Gospoda Boga i Spasa naszego Isusa Christa, osczieny błagodatiju bożiestwoho i żywotworiaszczoho ducha rukodiejstwieże błogosławien bogolubywyj gospodinom i otcom Hieronimom Ustryckim miłostiju bożieju prawosławnym spiskopom pieremuskim-sanockim-samborskim.
,
(w środku kompozycji)
Pridierżawie wielikogo karolia Awgusta wtorogo położien na hramie roku [...] miesoca [...] dnia [...]. Wojeżie poswiaszczenno diejstwowatijem na niem bożestwienniju liturgiu
,
(w dole kompozycji)
numer inwentarza: 75831 MEK
uwagi:
Nazwa antymension wywodzi się z j. greckiego, w dosłownym tłumaczeniu oznacza "zamiast stołu". Przedmiot ten pełni ważną funkcję w liturgii chrześcijaństwa wschodniego. Umieszczany jest za ikonostasem na tzw. prestole. W antymensionach umieszcza się cząstki relikwii (na odwrocie omawianego obiektu przyszyto kawałek płótna, który miał pełnić funkcję schowka). Antymension w zbiorach MEK prawdopodobnie nie był używany w kulcie, wskazują na to puste miejsca w inskrypcji, gdzie powinna znaleźć się data poświęcenia przez biskupa i data przekazania parafii.
Hieronim Ustrzycki (1658-1748) był unickim biskupem przemyskim w latach 1715-1746. Uczestniczył w synodzie zamojskim i wprowadzał następnie w życie jego postanowienia. August II Mocny (1670-1733) dzierżył berło Polski w latach 1697-1706 i 1709-1733, był także elektorem Saksonii 1694-1733. Obaj zostali wymienieni w inskrypcji, co pozwala w przybliżeniu datować obiekt.
fotografia:
Wąsik, Marcin
,
2011
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2011.08.31,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |