BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000218
Matka Boska Sokalska, Chrystus Milatyński
warianty tytułu: Matka Boska z Dzieciątkiem, Chrystus Ukrzyżowany
klocek drzeworytniczy dwustronny
miejsce pozyskania: Głębokie
datowanie klocka drzeworytniczego:
1801?-1850?
opis:
Awers: Wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem na prawym ręku, zamknięty w ozdobny owal. Szaty obu postaci bogato zdobione kwiatami, gwiazdkami, półkolistymi listkami, sznurami korali i łańcuchami. Głowy zwieńczone zamkniętymi koronami. Dzieciątko Jezus prawą dłonią obejmuje zamkniętą księgę, lewą błogosławi. W dolnej części, na banderoli napis. W tle kompozycji, na kreskowanym polu, wijące się liście akantu. W narożach klocka czterolistne zdobiny. Rewers: Kompozycja ujęta w prostokąt stojący, przedstawiająca Chrystusa na krzyżu. Duży krzyż zwieńczony titulusem ukazany centralnie. Na nim ciało Chrystusa zwieszone bezwładnie, mocno wygięte. Biodra osłonięte perizonium, upiętym na boku. Głowa zwieńczona koroną cierniową, przechylona na prawą stronę, opada w dół. Z prawego boku oraz z przebitych dłoni wypływają strumienie krwi. Ekspresję martwego ciała uwydatnia rytm ukośnych kresek, którymi pokryta jest postać Chrystusa. Na wysokości głowy Jezusa, po obu stronach krzyża napis. Tło kompozycji pokryte jest gęstą, regularną siecią poziomych kresek. Przy dolnej krawędzi napis. Brzeg klocka: wzdłuż prawego boku cięcia próbne przybierające kształt jodełki. W dolnej części głęboko cięty znak przypominający grot.
motyw ikonograficzny:
Dzieciątko Jezus
,
gest błogosławieństwa
,
korona
,
krew
,
krzyż
,
księga
,
kwiat
,
liść
,
Matka Boska
,
perizonium
,
rana
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
I O
,
(rewers, w dole kompozycji)
PRAWDZIWEWYRAZENIE.P.M.SOKALSKIEJ
,
(awers, w dole kompozycji)
OBRAZ PANAJEZUSAMILATINSKIEGO
,
(rewers, w dole kompozycji)
SIS XC
,
(rewers, w górnej części kompozycji)
numer inwentarza: 4974 MBL
uwagi:
Kompozycje umieszczone na dwustronnym klocku przedstawiają wizerunki, pochodzące z dwóch sanktuariów z okolic Lwowa. Pierwszy to Sokal, gdzie w kościele oo. bernardynów czczono wizerunek Matki Boskiej Sokalskiej. Według tradycji obraz namalowany został w 2. połowie XIV wieku przez litewskiego malarza Jakuba Wężyka jako wotum za odzyskanie wzroku w czasie pielgrzymki do Częstochowy. Największy rozkwit Sanktuarium Matki Boskiej Sokalskiej przypada na XVIII w. Cudowny obraz koronowany został w 1724 r. przez arcybiskupa lwowskiego Jana Skarbka. Był to czwarty obraz wyróżniony papieskimi koronami na ziemiach Rzeczypospolitej. Po II wojnie i zmianie granic, cudowny wizerunek przewieziono do kościoła OO. bernardynów w Leżajsku, później w Krakowie. W 2002 r. trafił do kościoła OO. bernardynów w Hrubieszowie. Chrystus Milatyński czczony był w Milatynie Nowym, gdzie od XVIII w. znajdował się w kościele karmelitów bosych barokowy obraz Chrystusa Ukrzyżowanego, sprowadzony z Rzymu. W 1755 r. wizerunek ogłoszono cudownym. W 1946 r., przeniesiony został do Krakowa i obecnie znajduje się w kościele Ojców Misjonarzy przy ul. św. Filipa 19.
Tematyka wizerunków umieszczonych na obu stronach klocka drzeworytniczego może sugerować że pochodzi on z okolic Lwowa lub z terenu Polski południowo-wschodniej.
literatura:
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 52, 214 i 216
Kukiz, Madonny Kresowe,
s.245-255
fotografia:
Kraczkowski, Marian
,
2011
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2011.11.23,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |