Baza Danych

5000000499 00000499

00000499

https://drzeworyty.etnomuzeum.eu/midas/pictures/maxi/Etnografia/I-11064-BJ_1.jpg

Duda, Tadeusz

Sąd Ostateczny

odbitka graficzna
szukaj w tezaurusie szukaj w indeksie

materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny

szukaj w tezaurusie szukaj w indeksie

wymiary: 33 x 53,8 cm

miejsce powstania: Warszawa

wytwórnia: Drukarnia Władysława Łazarskiego

datowanie klocka drzeworytniczego: około 1830? datowanie odbitki drzeworytniczej: 1921

opis: Drzeworyt złożony z dwóch sklejonych odbitek, zachowany fragmentarycznie, ukazuje dolną część kompozycji, tj. wyobrażenie sądu nad potępionymi (górna część ukazywała sąd nad sprawiedliwymi). Kompozycja składa się z kilku scen. Pośrodku widać węża Lewiatana i pochód ludzi, którzy spięci łańcuchem kierują się w stronę szatana. W grupie kilkunastu postaci rozpoznajemy kobiety i mężczyzn, świeckich i duchownych, żołnierzy, mieszczan, szlachtę i włościan, co ma stanowić alegorię społeczeństwa i jasny przekaz, że wszystkich grzeszników spotka sprawiedliwa kara. Szatan ukazany z lewej strony, na tle płomieni jako hybryda człowieka i zwierzęcia, ciągnie za łańcuch i spycha skazańców do piekła, które przedstawione zostało jako przestrzeń oddzielona od ziemi wężem. Piekło zajmuje dolną część kompozycji, wypełniają je języki płomieni, a wśród nich kilka czarnych sylwetek diabłów i męczonych dusz. Scena nad Lewiatanem przywołuje zapowiedź zmartwychwstania wszystkich ludzi na Sąd Ostateczny: widnieje tam cmentarz z trzema grobami, dwie trumny z których wyłaniają się ludzie, a także biegnie pies z czaszką w pysku i wzlatują dwa ptaki. Ponadto nad paszczą Lewiatana unosi się anioł z włócznią i diabeł z wagą, którzy jakby walczą o duszę człowieka (głowa na obrazie?). Z prawej znajduje się zegar i śmierć, która odmierza czas, obok kobieta jadąca wierzchem na bestii i postać strącana do grupy ludzi skutych łańcuchem. Modelunek drzeworytu płaski, kompozycja otoczona cienką ramką, w dole napis.

motyw ikonograficzny: anioł , diabeł , Dolina Jozafata , kosa , krzyż , ogień , ptak , śmierć , trumna , waga , zegar , zwierzę (wąż)

stan zachowania: dobry

napisy i znaki: WYOBRAŻENIE SĄDU BOŻEGO NA IOZAFATOWEY DOLINIE. , (u dołu kompozycji) I II III IIII V VI VII VIII IX X XI XII , (na tarczy zegara)

umiejscowienie: Biblioteka Jagiellońska w Krakowie

numer inwentarza: I.11064 BJ

literatura: Galaune, Lietuviu liaudies menas..., 1968, il. 7 Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970, s. 36-37 nota 155 Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921, s. 33 nr 43 Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934, il. 94