BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000688
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1801?-1850?
opis:
Drzeworyt w kompozycji pionowej, ukazuje św. Józefa z Dzieciątkiem na lewej ręce, w prawej lilia. Postać świętego ujęta w 3/4, twarz skierowana prawym półprofilem, pociągła z wąsami i krótkim zarostem, włosy faliste, długie do ramion. Ubrany jest w szatę z długimi rękawami i płaszcz ścielący się fałdami i z połą zwisającą pomiędzy rękami. Jezus ukazany z owalną twarzą i krótkimi włosami, siedzi nagi, na kolanach pod prawą dłonią spoczywa kula (jabłko królewskie?), lewą rękę unosi w geście błogosławieństwa. Postacie prezentują się na tle łagodnie sklepionej niszy, za nimi powierzchnia jednolicie wypełniona poziomym kreskowaniem. W dole miniatury narzędzi stolarskich jako atrybuty św. Józefa (w kolejności od lewej: ośnik, kołowrotek ze sznurem, świder, kątownik, siekiera i piła), pod nimi poziomy pas z niedokończonym napisem, który oznacza: Obraz cudownego świętego Józefa patrona od nagłej śmierci". Drzeworyt wykonany staranną kreska, z dbałością o walory dekoracyjne wizerunku. Na twarzach rysuje się światłocień podkreślający rysy. Na sukni św. Józefa wzór geometryczny w formie ukośnej plecionki, na płaszczu ornament roślinny w kształcie liści akantu. Obramowanie niszy zdobione stylizowanymi liśćmi, punktowaniem i szlakiem w "ząbek". Górne narożniki zdobią kwiaty.
motyw ikonograficzny:
aureola
,
Dzieciątko Jezus
,
gest błogosławieństwa
,
jabłko królewskie
,
kwiat (lilia)
,
święty Józef
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
BRAZCVDOWNeGO SWIeTeGOJOZ EFA/ PATRONA O D NAGŁYSMI
,
(u dołu)
numer inwentarza: Gr.Pol.12933 MNW
uwagi:
Święty Józef – mąż Maryi, opiekun i wychowawca Jezusa, jest jednym z najważniejszych świętych Kościoła, popularny w polskiej religijności ludowej. Jego wizerunki chętnie zawieszano w domach, nabywano obrazki dewocyjne i modlitwy za wstawiennictwem patrona. W dniu św. Józefa bacznie obserwowano pogodę, gdyż uważano, że zapowiada ona przyszłe urodzaje. W tradycji uważany jest za patrona dobrej śmierci, gdyż według przekazów zmarł w spokoju i bez cierpienia. 19 marca - dzień wspomnienia św. Józefa w liturgii - wyznaczał początek prac w polu. W ikonografii przedstawiany najczęściej z Dziecięciem Jezus na ręku, lilią i narzędziami ciesielskimi (był cieślą i stolarzem), w scenach z życia Świętej Rodziny. Początki kultu Świętego w Polsce przypadają na średniowiecze, a jego rozkwit datuje się od XVII wieku, związany z powstaniem sanktuarium w Kaliszu.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Ignacego Kraszewskiego. Od roku 1869 w posiadani Branickich, następnie Tarnowskich w Suchej. Do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie zakupiony w 2006 r.
Link do bazy Cyfrowego Muzeum Narodowego w Warszawie: http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/docmetadata?id=9940&show_nav=true
literatura:
Fros, Sowa, Twoje imię, 1975,
s. 322-323
Rastawiecki, Słownik rytowników polskich..., 1886/1980,
s. 267
fotografia:
Wąsik, Marcin
,
2012
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2013.04.04,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |