BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000775
.jpg)
.jpg){kind=link}
datowanie klocka drzeworytniczego:
1785-1800
datowanie odbitki graficznej:
około 1850
opis:
Drzeworyt przedstawia Chrystusa upadającego pod ukośnie ustawionym krzyżem i towarzyszących mu dwóch żołnierzy. Wpółleżący Chrystus jedną ręką obejmuje krótsze ramię krzyża, drugą, wyprostowaną podpiera się o podłoże. Ma na sobie długą suknię przepasaną podwójnym sznurem odsłaniającą bosą stopę. Chrystus jest ukazany z półdługimi włosami, w koronie cierniowej na głowie, spod której spływają mu na czoło krople krwi. Twarz jest okolona zarostem, wyraźnie zaznaczono zamknięte oczy, szeroki nos, starannie wykrojone usta. Wzniesioną ku górze głowę otacza promienisty nimb. Nad upadającym Chrystusem górują dwaj żołnierze. Są przedstawieni w krótkich szatach, na nogach mają czarne, wysokie buty. Żołnierz po lewej stronie trzyma w jednej ręce sznur, w drugiej halabardę. Żołnierz z prawej strony podtrzymuje krzyż, a zarazem wznosi ku górze lewą rękę z maczugą. Kompozycja jest ujęta w podwójną ramkę o nierównej szerokości. Drzeworyt posiada ubytek przy lewej górnej krawędzi oraz niewielkich rozmiarów otwór w lewej górnej części po środku.
motyw ikonograficzny:
Chrystus upadający pod krzyżem
,
halabarda
,
korona cierniowa
,
krzyż
,
maczuga
,
nimb
,
szata
,
sznur
,
żołnierz
stan zachowania: uszkodzony
numer inwentarza: ECT.3072
uwagi:
Deska, z której odbito opisywany wizerunek została wykonana prawdopodobnie przez tego samego drzeworytnika, co odbitka ECT.3065, sygn. G.S. i datowana 1794. Podobne cechy formalne ma także drzeworyt nr inw. ECT.3066.
W zbiorach Muzeum Tatrzańskiego znajduje się kolorowana odbitka z tego samego klocka drzeworytniczego nr inw. E/4422/MT.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie.
Poprzedni numer w kolekcji Gwalberta Pawlikowskiego: 1251/12
literatura:
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 21-24
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 20 (analogia z Muzeum Tatrzańskiego)
Grabowski, Ludowe obrazy drzeworytnicze, 1970,
s. 217, il. 90 (analogia z Muzeum Tatrzańskiego)
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Grochal, Anna, 2013.08.13,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |