BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000791
.jpg)
.jpg){kind=link}
datowanie odbitki drzeworytniczej:
około 1850
opis:
Matka Boska Częstochowska ukazana konwencjonalnie. Maria (widoczne pół postaci) okryta czarnym płaszczem spływającym z głowy, ozdobionym białymi gwiazdami i ośmiopłatkowymi rozetami (drzeworyt tonowy). Podbicie
płaszcza w cienkie prążki poprzedzielane grubszymi liniami jest ozdobione lamówką w poprzeczne kreski. Suknia z tkaniny w pionowe gęste linie jest wykończona przy szyi lamówką z motywem zygzaku. Szrafowanie owalnej twarzy nadaje jej pozór trójwymiarowości, podobnie jak podkreślona owalem broda. Na prawym policzku Marii widoczne dwie równoległe blizny, rozszerzające się ku szyi, gdzie została zaznaczona niewielka rana. Prawą rękę Matka Boska przykłada do piersi, ukazując zarazem Syna siedzącego na swym lewym ramieniu. Jezus prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma zamkniętą księgę o czarnej okładce. Jest ubrany w białą sukienkę w czarne koła otoczone kropkami. Głowy obu postaci są zwieńczone otwartymi koronami ozdobionymi szlachetnymi
kamieniami. Otaczają je okrągłe podwójne aureole z zygzakowatymi promieniami wewnątrz, które zostały wyprowadzone z nimbów o falistych brzegach. Tło kompozycji stanowią proste gęste promienie, które biegną od aureoli Marii. W górnych rogach widnieją krótkie, podwieszone kotary we wzór z cienkich linii, poprzedzielanych rytmicznie grubszymi kreskami. Całość otacza obramowanie z dwóch równoległych linii o różnej grubości.
motyw ikonograficzny:
Matka Boska Częstochowska
,
Matka Boska z Dzieciątkiem
stan zachowania: uszkodzony
numer inwentarza: ECT.3048
uwagi:
Drzeworyt posiada wiele dziewiętnastowiecznych wersji i kopii, między innymi w postaci obrazów malowanych w działających w Częstochowie warsztatach malarskich. Masowa produkcja różnorodnych "obrazów świętych" była przeznaczona dla licznych pielgrzymów, a także rozprowadzana przez wędrownych obraźników, zwłaszcza wśród wiejskich i małomiasteczkowych odbiorców.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie.
Dawny numer inwentarza: 1251f/32.
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2013.08.13,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |