BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000810
.jpg)
.jpg){kind=link}
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1801-1841
opis:
Drzeworyt w kompozycji pionowej, ujęty podwójną ramką, przedstawia św. Wojciecha z długimi włosami, brodą i wąsami, w aureoli i stroju biskupa, z krzyżem-pektorałem na piersi, na głowie infuła, w lewej ręce pastorał, w prawej atrybuty: palma męczeństwa i wiosło. Święty ukazany w całej postaci, hieratycznie, stoi na pofalowanym gruncie, po lewej ma kościół, po prawej drzewo, tło jasne, gładkie, zdobione stylizowanym pąkiem kwiatowym nad wieżyczką kościoła zwieńczoną krzyżem, w lewym górnym narożniku Oko Opatrzności z wiązkami promieni. Rysunek oddany cienką, zróżnicowana kreską (pionowe lub ukośne szrafowanie fałd stroju, gruntu, dachu kościoła, powierzchni wiosła i pnia drzewa), liczna pola zdobione wzorem roślinnym lub gęstym tonowym punktowaniem (powierzchnia płaszcza i infuły, korona drzewa i cebulasta wieżyczka kościoła). Dołem nieudolnie poprowadzony napis oznaczający: Obraz świętego Wojciecha.
motyw ikonograficzny:
aureola
,
infuła
,
kościół
,
krzyż
,
Oko Opatrzności
,
palma męczeństwa
,
pastorał
,
święty Wojciech
,
wiosło
,
włócznia
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
obraZ, SWietego. WOYCiecha
,
(u dołu)
numer inwentarza: ECT.3096
uwagi:
Święty Wojciech (ok. 956-997), pochodził z Czech, biskup i misjonarz, patron Polski. Zginął jako męczennik z rąk pogańskich Prusów podczas głoszenia Ewangelii. Król Bolesław Chrobry rozkazał wykupić jego ciało na wagę złota i pochować w Gnieźnie. Relikwie wykradzione przez księcia czeskiego Brzetysława w 1038 r. spoczęły w Pradze.
W zbiorze Pawlikowskiego występują trzy podobne do siebie drzeworyty pod względem stylistycznym, ze zbliżonym wzornictwem pisma i o podobnych wymiarach (patrz związki między obiektami w bazie). Zwraca uwagę także charakterystyczne odbicie stylizowanego kwiatu w narożu, co sugerować może, że wszystkie odbitki pierwotnie zostały odbite na jednym arkuszu z tego samego czteropolowego klocka.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852) - mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego gromadzonych w Medyce, znalazła się tam również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, w okresie, kiedy działali ostatni drzeworytnicy wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej. W gromadzeniu ludowych drzeworytów Pawlikowskiemu pomagał Kajetan Wincenty Kielisiński, rysownik i rytownik. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie i Wielkopolsce nabywał on grafiki od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego. W 1921 roku drzeworyty wraz z całym zbiorem Pawlikowskiego, trafiły do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazane tam przez wnuka Jana Pawlikowskiego. W latach 40. XX w. znalazły się w zbiorach Biblioteki Akademii Nauk USRR, obecnie w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. Wasyla Stefanyka (przechowywane w Oddziale Sztuki mieszczącym się w Pałacu Baworowskich). Poprzedni numer inwentarzowy w kolekcji Pawlikowskiego: 1200.
literatura:
Fros, Sowa, Twoje imię, 1975,
s. 536-537
Grabowski, Ludowe obrazy drzeworytnicze, 1970,
s. 66, ryc. 25
Kielisiński, Kilka słów o ważniejszych zbiorach przedmiotów sztuki w Polsce,
1841, nr 2, s. 11
Paradowska, Urbańska, Kult św. Wojciecha w polskiej kulturze ludowej, 1996,
s. 46-47
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 21-24, il. 61
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
obiekty związane:
.jpg)
.jpg)
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2013.08.13,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |