BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000980
.jpg)
.jpg){kind=link}
datowanie drzeworytu:
1934ante
opis:
Drzeworyt w kompozycji pionowej, przedstawia feretron z obrazem Matki Boskiej Turskiej, który niosą czterej księża. Madonnę z Dzieciątkiem otacza promienisty nimb i girlanda kwiatowa. Matka Boska ukazana na wprost widza, z Dzieciątkiem na prawej ręce i z berłem w lewej, ma na sobie rozłożystą suknię zdobioną kwiatami i sznurem korali. Dzieciątko w sukience, w prawej ręce trzyma jabłko królewskie, lewą błogosławi. Głowy obu postaci wieńczą korony i otaczają okrągłe promieniste aureole. Księża ubrani w czarne sutanny i białe komże, z czarnymi biretami na głowach, ukazani są w dynamicznej pozie krocząc w lewą stronę i trzymając na ramionach drzewce feretronu. Grunt zamarkowano luźno rozmieszczonymi polami szrafowania, gdzieniegdzie widać źdźbła trawy, na jasnym tle w środku i po prawej nieokreślone dwa kwadratowe pola z punktowanych linii.
stan zachowania: dobry
uwagi:
Odbitka stanowi faksymile drzeworytu w kolekcji Władysława Skoczylasa, pochodzi z publikacji tegoż "Drzeworyt ludowy w Polsce" (1934 r.). Autor odbitki faksymilowej wzorował się na drzeworycie o rozmiarach 35 x 26 cm, oryginał ten Stanisław Błaszczyk łączy z działalnością ks. Stanisława Klijewskiego (zm. 1797 r.), wikarego w Tursku, kapłana czynnie zaangażowanego w propagowanie kultu Matki Boskiej Turskiej. Grafika prezentuje rzadką wśród drzeworytów ludowych ikonografię Matki Boskiej Turskiej, tj. scenę przeniesienie cudownego obrazu do nowego kościoła w Tursku w 1786 roku. Najczęściej spotykanym w grafice ludowej ujęciem ikonograficznym Matki Boskiej Turskiej jest wizerunek w typie Matki Boskiej z Maria Zell (sanktuarium w Austrii). Niekiedy spotykane są także drzeworyty zbliżone do obrazu z ołtarza w Tursku, który ukazuje Madonnę oraz śś. Barbarę, Katarzynę i Michała Archanioła.
W zbiorach Muzeum w Łowiczu drzeworyt znalazł się jako przekaz z Muzeum Polskiego w Raperswilu w 1953 r.
Legenda o początkach czci dla Matki Boskiej Turskiej głosi, że karczmarz Jan Biadała ze wsi Lenartowice suszył przed domem obraz z Madonną, który na dźwięk dzwonów zwołujących wiernych na nieszpory poszybował w niebo i opadł w sąsiednim Tursku. Wydarzyło się to rzekomo 9 czerwca 1764 r. w wigilię Zielonych Świąt. Zdarzenie odczytano jako cudowne, drzeworyt umieszczono w kościele i z czasem coraz liczniejsze rzesze wiernych zaczęły przyjeżdżać to Turska by otrzymać łaski. Wstawiennictwu cudownego wizerunku przypisywano wybór Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski. Około drugiej połowy XVIII w. kult przyjął charakter ogólnopolski, w 1765 r. ogłoszono obraz cudownym a w 1786 r. przeniesiono go do nowego kościoła, wybudowanego dzięki hojności całego narodu.
literatura:
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934
Błaszczyk, Drzeworyty wielkopolskie, "PSL", 1971
Z dawna Polski Tyś królową. Przewodnik..., 1990
fotografia:
2013
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2013.12.01,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |