datowanie klocka drzeworytniczego:
1831
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Drzeworyt przedstawia cudowny wizerunek Świętej Krwi z Waldürn. W lewym dolnym narożniku tkaniny, rozpiętej na czarnym tle i umocowanej od góry gwoźdźmi, znajduje się przechylony kielich, z którego wylewająca się krew tworzy kilka rozwidlających się stróżek biegnących ku górze. Na końcach rozwidleń, w centrum ujęcia, umieszczona jest pełna postać Chrystusa Ukrzyżowanego, a po Jego obu stronach (poniżej ramion) jedenaście Veraikon. Jest to przedstawienie Chrystusa cierpiącego: wszystkie jego - otoczone kolistymi nimbami - oblicza mają zamknięte oczy, cierniową koronę i męczeński wyraz twarzy. Po - przepasanym perizonium – ciele Ukrzyżowanego Jezusa spływają krople krwi; widnieją też rana od włóczni i ślady po ukrzyżowaniu na dłoniach, stopie. Sylwetka Chrystusa i tkanina cieniowane są kreskowaniem. U dołu napis. Kompozycja obwiedziona jest czarną cienką linią tworzącą ramkę.
Na rewersie pieczęć z liczbą "63" oraz odręczna notatka ołówkiem: "nr 3. Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu 9 VI P 21".
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
PRAWDZIWEWYLANIESKIE I ICHAKRFIPRZENAYS: 1831
,
(w dolnej części kompozycji)
numer inwentarza: MNP E sz 2088
uwagi:
Wizerunek Cudu Eucharystycznego z Walldürn odwołuje się do wydarzenia, które miało mieć miejsce w niemieckiej miejscowości Walldürn w 1330 roku. Wg legendy ksiądz Heinrich Otto zauważył, że wino – niechcący rozlane przez niego w czasie mszy na korporał – utworzyło niezwykłe widmo: wizerunek Ukrzyżowanego Chrystusa otoczony Veraikonami. Korporał uznano za cudowny, a w Walldürn powstało sanktuarium, którego sława przekroczyła granice kraju. To wyobrażenie łączące (jak i sam korporał z Walldürn) motywy i symbolikę: Krwi Przenajświętszej, Chrystusa Ukrzyżowanego oraz świętej tkaniny (i jej właściwości, które pozwalają zatrzymać cudowne odbicie) jest w Polsce bardzo rzadkie i znane z nielicznych zabytków.
Pochodzący z warsztatu Kostryckich z Płazowa klocek drzeworytniczy, z którego Zygmunt Łazarski wykonał odbitkę, obecnie znajduje się w zbiorach MEK (nr inw. 7799 MEK).
literatura:
Ars una species mille. 150-lecie Muzeum w Poznaniu. Poznań 2007-2008.,
poz. kat. 408
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 25
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921
Skoczeń-Marchewka, Drzeworyty ludowe z Płazowa...,2009,
s. 185-189
Śnieżyńska-Stolot, Przedstawienie Świętej Krwi z Walldürn, "PSL", 1970,
s. 27-36
Jagla, Symbolika krwi - symbolika uświęconej tkaniny..., (W:) Sztuka Polski Środkowej..., Łódź 2010,
s. 12
fotografia:
Pracownia Fotografii Cyfrowej Muzeum Narodowego w Poznaniu
,
2013
obiekty związane:
5000001007
teka grafik
Teka Łazarskiego w Muzeum Narodowym w Poznaniu.
5000000026
klocek drzeworytniczy dwustronny
Pieta, Cud w Walldürn