materiał (podłoża): drewno
technika: drzeworyt
wymiary: 21 x 21 x 4,7 cm
datowanie:
1801?-1850?
opis:
Klocek do drukowania tkanin; kwadratowy, złożony z dwóch deseczek, gruszkowej i jodłowej, zbitych gwoźdźmi. W deseczce gruszkowej wyrzeźbione zdobiny tworzące wzór o skomplikowanej kompozycji. Motywy: wysokie drzewko z prostym pniem, elipsowatą koroną z równolegle ułożonych gałęzi i korzeniem przypominającym grzebień; para czółenek tkackich, z wnęką i szpiczastymi końcówkami położonych symetrycznie, wzdłuż dłuższych boków; trzy rodzaje czworokątów z kwadracików – kwadrat ustawiony na wierzchołku wypełniony szachownicą, kwadrat wypełniony szachownicą i obwiedziony konturem z prostokątów oraz kwadrat ażurowy z trzech pasów drobnych kwadracików w układzie szachownicy, przedzielonych pustymi powierzchniami. Zdobiny rozmieszczone w układzie pasowym, ale drzewka zajmują więcej niż 1 i ½ szerokości pasa. Dodatkowo pary czółenek występują w jednym pasie w poziomie, a w następnym – w pionie. Układ zdobin: rząd 1: kwadrat szachownicą, czółenka w poziomie, kwadrat ażurowy, czółenka w poziomie, rząd 2: korona drzewka, kwadrat ażurowy, korona drzewka, kwadrat szachownica; rząd 3: drzewko , kwadrat na wierzchołku, drzewko, kwadrat na wierzchołku, rząd 4: czółenka w pionie, kwadrat ażurowy, czółenka w pionie, kwadrat ażurowy. W kliku miejscach ubytki w zdobinach uzupełnione metalowymi elementami. Deska pęknięta w środkowej części przez całą długość. W narożach gwoździki – znaczniki. Drewno na krawędziach wybrane ukośnymi cięciami dłuta. W spodniej desce wycięte półokrągłe wgłębienia – uchwyty ułatwiające operowanie formą. Na dwóch naprzeciwległych bokach formy numer „151” odbity białą farbą; jeden z nich znajduje się na wcześniejszym oznaczeniu klocka - numerze „7” namalowanym czerwoną farbą.
stan zachowania: uszkodzony
własność:
Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
numer inwentarza: 3799/MEK
uwagi:
Wzór ten stosowano do drukowania tkanin przeznaczonych do szycia poszew na pościel. Klocki z motywem drzewa i czółenek tkackich występują na Słowacji (Spisz, Liptów) oraz na Śląsku.
Klocki z warsztatu farbiarskiego w Muszynie pozyskał do zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie jego założyciel Seweryn Udziela.